"Elitarne i popularne wzory czytania" J. Kołodziejska

 

Wydawnictwo: Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich
Język oryginału: polski
Rok wydania: 2013
Ilość stron: 156

„Elitarne i popularne wzory czytania” to najnowsza publikacja autorstwa profesor Jadwigi Kołodziejskiej, tym razem dotycząca przede wszystkim zmian w kanonie literackim na przestrzeni lat. Autorka prezentuje także wyniki badań dotyczące losów bibliotek publicznych, ich czytelników oraz wyniki ankiet przedstawiających poziom czytelnictwa. Tytuł publikacji moim zdaniem obejmuje zbyt szeroki zakres tematu, bo chociaż o kanonie literackim – który jest wzorem czytelniczym – jest dość dużo, to jednak są to w większości badania mające już ponad pół wieku. 

Z publikacji autorki dowiemy się dużo o czytelnictwie wśród ludności wiejskiej i miejskiej oraz ich reakcji na współczesne im kanony literackie. Jadwiga Kołodziejska stara się także zaprezentować rozwój i działalność bibliotek publicznych, a także ich problemy i wpływ polityki na rodzaj i ilość zamawianego księgozbioru. Z przedstawionych badań wyłania się duża walka o autonomiczność poszczególnych placówek oraz powody takich, a nie innych wyników corocznych badań czytelnictwa.

"Bibliotekarstwa nie chroni żadna pragmatyka zawodowa. Od wielu lat do bibliotek trafiali ludzie o różnym przygotowaniu zawodowym. Bywało, że traktowali bibliotekę jako chwilowy życiowy przystanek, albo osiadali na stałe niewiele wnosząc do rozwoju zawodu." /s.51

 

Interesujące są zwłaszcza badania dotyczące zmian w wyborach czytelniczych Polaków oraz znaczenie doboru pozycji należących do kanonu literackiego. Warto zauważyć, że z czasem Polacy coraz mniej doceniają wartość literatury polskiej i często ich jedyna styczność z dorobkiem znanych polskich pisarzy kończy się na obowiązkowych lekturach w czasie nauki szkolnej. Z innych badań można dowiedzieć się, jak ważne jest czytanie dzieciom w dzieciństwie i posiadanie w domu księgozbioru. Oba te warunki z pewnością kształtują podejście do czytelnictwa i zmniejszają prawdopodobieństwo nieczytania wśród osób, które miały kontakt z książkami w dzieciństwie.

Publikacja profesor Jadwigi Kołodziejskiej obejmuje zaledwie mały procent poruszonego tematu, z pewnością można by stworzyć o wiele bardziej rozbudowaną pracę, poszerzając ją także o większą ilość badań z lat współczesnych (po 2000 roku). Minusem przywoływanych w większości rozważań jest kilkukrotne powtarzanie się niektórych tematów, które pojawiają się czasami w dwóch, a nawet trzech akapitach. Zwróciłam także uwagę na kilkanaście błędów interpunkcyjnych.  Mimo tego jest to lektura ciekawa i absorbująca.